మనకు ఏకైక ఆదర్శం – హనుమంతుడు, అద్వైతభావనకు ముఖ్యప్రతీక

మనకు ఏకైక ఆదర్శం – హనుమంతుడు, అద్వైతభావనకు ముఖ్యప్రతీక

శ్రీరామ
జయ హనుమాన్

ఒకప్పుడు ఈ దేశంలో శైవమతం, వైష్ణవమతాల మధ్య భయంకరమయిన యుద్ధాలు జరిగాయి. ఆ ద్వేషభావాన్ని తొలగించటానికి మహనీయులెందరో యత్నించారు.

శివాయ విష్ణురూపాయ, శివరూపాయ విష్ణవే,
శివస్య హృదయం విష్ణుః, విష్ణో శ్చ హృదయం శివః

‘యధా శివమయో విష్ణుః, ఏవం విష్ణుమయ శ్శివః’ అనే సూక్తిని ఎలుగెత్తి చాటారు. అంటే విష్ణుస్వరూపుడైన  శివుడికీ, శివస్వరూపుడయిన విష్ణువుకూ నమస్కరిస్తున్నాననీ; శివస్వరూపుడయిన విష్ణువూ, విష్ణువు హృదయమే శివుడూ అని; విష్ణువు శివమయుడని, అట్లే శివుడు విష్ణువుతో నిండినవాడని అర్థం. వారిమధ్య భేదం చూడనంత వరకే మనకు మేలని కూడా చెప్పబడింది.

అయినా నేటికీ కొందరు శివకేశవులమధ్య భేదభావం చూపుతూనే ఉన్నారు. ‘ఏకం సత్ విప్రాః బహుధా వదంతి’ అన్న మహర్షుల మాటలోని భారతీయతాత్విక విశిష్టతను అర్థం చేసికొలేకపోతున్నారు.

కవిబ్రహ్మ తిక్కన సోమయాజి సమాజంలో ఉన్న ఈ శివకేశవభేదభావం చూచి ఖిన్నుడయి, లోకానికి హరిహరనాధతత్వం తెల్పుతూ హరిహరాంకితంగా రచన గావించాడు.

‘శ్రీ యన గౌరి నా బరగుచెల్వకు జిత్తము పల్లవింపభద్రాయిత మూర్తియై హరిహరం బగురూపము దాల్చి విష్ణురూపయ నమశ్శివాయ యని పల్కెడు భక్త జనంబు వైదికధ్యాయిత కిచ్చ మెచ్చుపరతత్వము గొల్పెద నిష్టసిధ్దికిన్’ అనే హరిహర స్తుతితో తన భారతీంద్రీకరణం ఆరంభించాడు. తిక్కన ననుసరించిన సోమనాధుడు, కొరవి గోపరాజు, భైరవరాజు వేంకటనాధుడు మొదలగు కవులు కూడా హరిహరనాధాంకితంగా కావ్యాలు వ్రాసి సమాజంలోని హరిహరభేదభావాన్ని తొలగించటానికి యత్నించారు.

కాని నిజానికి హరిహర అద్వైతభావానికి ఒకేఒక్క ముఖ్య ప్రతీక హనుమంతుడు. పరస్పరం ద్వేషించుకొనే శైవ వైష్ణవ మతాలు రెంటికి ఏకైక అంగీకార్యుడైన దైవం హనుమంతుడు. శ్రీమహావిష్ణువుయొక్క అవతారమైన శ్రీరాముని పరమభక్తాగ్రేసరుడయిన ఆంజనేయుడు దాసభక్తికి ప్రతీక అయిన పరమవైష్ణవ శిఖామణి. ఊర్థ్వపుండ్రాలు ధరించి శ్రీరాముని ముందే కాక వేంకటేశ్వరస్వామి, చెన్నకేశవస్వామి మొదలగు సకల విష్ణుస్వరూపాల ముందు ప్రతిష్టుతుడవటం చూస్తాం. అటువంటి పరమ వైష్ణవ శిఖామణి నిజానికి ఈశ్వరాంశ సంభూతుడు.

హనుమంతుని పూజానామాలలో ‘ఓం రుద్రవీర్య సముద్భవాయ నమః’ అనేది కూడా ఒకటి. ఆంజనేయుడు శివస్వరూపుడు. ఈశ్వరుడికి పదకొండు రూపాలున్నాయి. వాటినే ఏకాదశరుద్రులంటారు. అందులో అజైకపాద రుద్రావతరమే హనుమంతుడు. పంచముఖాంజనేయావతారం పూర్ణరుద్రావతరమే.

Read the rest of this entry »

Written by Dr. Annadanam Chidambara Sastry in the Magazine Sanathana Dharma Jyothi
http://www.jayahanumanji.com/